Romatoid Artritte stres yönetiminin klinik sonuçlar üzerindeki etkileri nedir?
Romatoid Artrit (RA) hastalığında bilinmezlik durumu ve sakatlanma riski, yüksek derecede strese neden olur ve bu da, sıklıkla önemli bir klinik problem olarak ortaya çıkar.
RA'lı kişilerin yarısından fazlası; evlilik sorunları, aile bağlarında sıkıntılar veya cinsel sorunlar gibi psikososyal problemler yaşarlar. Bu nedenle, RA'lı kişilerin olaylarla başa çıkma becerilerinin, hastalıklarıyla ilişkili oluşan stres tarafından ciddi şekilde etkilendiğine dair güçlü kanıtlar bulunmaktadır.
Stres yönetimi eğitimi, RA'lı kişiler için yapılan çeşitli bilişsel-davranışçı uygulamaların önemli bileşenlerinden biridir.
Yapılan çalışmanın amacı, RA'lı kişilerde klinik sonuçları iyileştirmek için bir stres yönetimi programının etkinliğini incelemektir. Stres yönetimi yaklaşımının tercih edilmesinin sebebi; RA'lı birçok kişinin, psikososyal stres altında olmasıdır ve bu yaklaşım, RA'lı kişilerde herhangi bir ruh sağlığı sorunu ya da psikolojik rahatsızlık olduğunu ima etmemektedir.
Stres yönetimi programının, katılımcıların anlık psikolojik durumları üzerinde önemli ölçüde olumlu bir etkiye sahip olduğu görülmektedir. Stres yönetimi programına katılan kişiler; uygulamadan hemen sonra, çaresizlik hissinde azalma, daha yüksek öz yeterlilik duygusu, ağrıyı yönetme becerilerine yönelik daha fazla özgüven ve stresle daha aktif olarak başa çıkma girişimleri olduğunu bildirmiştir. Buna ek olarak; stres yönetimi programının, katılımcıların uzun vadeli psikolojik durumu üzerinde de çok olumlu bir etkiye sahip olduğu görülmüştür.
Aynı zamanda; psikolojik faydalarına ek olarak, stres yönetimi grubunda yer alanlar, diğer gruplara kıyasla daha az ağrı hissettiğini bildirmiştir.
Bu grupta yer alan kişilerin, 15 aylık takip sürecinde de diğer gruplara kıyasla daha az ağrı bildirmeye devam etmesi, kalıcı bir faydaya işaret etmektedir. Sonuç olarak; veriler, stres yönetimi katılımcıları için ağrıda anlamlı ve uzun vadeli bir azalma olduğunu göstermektedir.
Çalışma aynı zamanda, stres yönetimi grubunun, uygulamadan hemen sonra diğer gruplara kıyasla vücudun alt bölgesinde daha az rahatsızlık yaşadığını göstermiştir. Stres yönetimi programı, depresyonun önlenmesi amacıyla günlük yaşam aktivitelerinin sürdürülmesine odaklanmakta ve günlük aktivitelerin yapılış şekillerini değiştirmektedir. Aktif kalmak için öğrenilen başa çıkma stratejilerinin kullanılması, daha fazla hareketlilik ve/veya daha iyi fiziksel kondisyon sağlayabilmektedir. Özetle; çalışmadan çıkan veriler, bilişsel-davranışçı ilkelere dayalı stres yönetimi uygulamalarının, RA'lı kişilerde psikolojik durum, ağrı ve belirli sağlık durumu alanlarında iyileştirme sağlayabildiğini göstermektedir. Stres yönetimi eğitimi, tedavi stratejisi ve kapsamlı romatolojik bakımın önemli bir bileşeni gibi görünmektedir.
Referans:
https://doi.org/10.1002/art.1780381214. Erişim tarihi 06.12.2022
Parker, J. C., Smarr, K. L., Buckelew, S. P., Stucky‐ropp, R. C., Hewett, J. E., Johnson, J. C., ... & Walker, S. E. (1995). Effects of stress management on clinical outcomes in rheumatoid arthritis. Arthritis & Rheumatism, 38(12), 1807-1818.
M-TR-00002988
