Romatoid Artrit Tanısı Alanlar için Rehber

Romatoid Artrit hastalığında tanı alma süreci zor ve bunaltıcı bir süreç olabilir. Ancak, hastalığı en iyi şekilde yönetmek ve kendinizi güçlendirmek için atacağınız adımlarla RA’nın yaşamınız üzerindeki etkilerini en aza indirebilirsiniz. 

Hastalığınız hakkında bilgi edinmek, doğru tedaviye başlamak, sağlıklı yaşam tarzı seçimleri yapmak, daha iyi bir yaşam için ağrı ve semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. 

Kontrolü elinize alın

Yeni alınan hastalık tanısı, gelecekle ilgili birçok soruyu gündeme getirebilir, ancak belirsizlik ve kontrol kaybıyla mücadele etmek için yapabileceğiniz şeyler vardır.

Romatoid Artrit gibi kronik bir hastalık teşhisi konduğunda, hayatınızın kontrolden çıktığını hissetmeniz doğaldır. Ancak bu duygudan mümkün olduğunca çabuk uzaklaşmak, hastalığın seyri için çok önemlidir. Birçok çalışma, güçlü bir kontrol duygusuna sahip hastaların, kendilerini güçsüz hissedenlere göre daha az ağrı, yorgunluk ve sakatlık yaşadıklarını göstermektedir. 

Psikologlar, kontrolü, olumlu şeyleri gerçekleştirebilme inancı olarak tanımlar. Hastalık üzerinde kontrol sahibi olmak, aynı zamanda daha sağlıklı bir yaşam tarzını benimseme olasılığınızın daha yüksek olduğu anlamına gelir. Kilo verebileceğinize, güçleneceğinize ve daha iyi hissedeceğinize inanmak, bunu başarabileceğinizi göstermektedir. Kontrolde hissetmek de hastalık yönetiminin önemli bir parçasıdır.

Olumlu tavır ve düşünceler, endojen opioidler ve dopamin gibi ağrı engelleyici kimyasalların üretimini teşvik ederken olumsuz tavır ve düşünceler kolesistokinin adı verilen kaygı uyandıran bir hormonun salınımını tetikler. Kolesistokinin, sadece kendinizi kötü hissettirmekle kalmaz, aynı zamanda ağrıya yönelik tedavilerin başarısını da etkileyerek hastalık seyrini olumsuz yönde değiştirebilir.

Hastalığınızı anlamak, vücudunuzu dinlemek, doktorunuzla açık iletişim kurmak, stresi yönetmek, kendinize karşı nazik olmak ve başkalarıyla bağlantı kurmak, kontrolü ele almanın ve gelişmenin önemli yollarından bazılarıdır. 

Hastalığınızı başkalarıyla paylaşın 

Hastalığınızı yönetmenin yanı sıra, yeni aldığınız bu teşhisi kime ve ne kadar anlatacağınızı bilmek zor olabilir. Hastalık hakkında bilgi edinmek, bir tedavi planı oluşturmak, yeni ilaçlara başlamak ve yaşam tarzınızda bazı değişiklikler yapmak gerekir.

Tüm bu önemli adımların yanı sıra, yapmanız gereken diğer bir şey de, teşhisinizi başkalarıyla paylaşmaktır. Henüz kendiniz bu yeni gelişmeye alışma ve bu yeni bilgileri sindirme aşamasındayken, bu tür karmaşık bir teşhisi başkalarına açıklamak ve bunu ilk önce kiminle paylaşacağınızı bilmek zor olabilir. Yine de size en yakın olan kişilerin hastalık sırasında yanınızda bulunmalarına izin vermek, eşiniz, aileniz veya arkadaşlarınızı bu sürece dahil etmek, tedavi sırasında ihtiyaç duyabileceğiniz yardımı da sağlayabilir.

Romatoid Artrite sahip olmanın ne anlama geldiğini açıklamak kolay değildir ve duygusal tepkiler vermenize neden olabilir. Ne söyleyeceğinizi önceden planlamak, kaygının bir kısmını frenlemeye yardımcı olabilir. Başkalarına söylemeden önce, kısa, anlaşılması kolay bir konuşma ya da açıklama hazırlayabilirsiniz. Bu açıklama, hastalığınızın türü, sizi nasıl etkilediği ve nasıl tedavi olacağınız da dahil olmak üzere önemli noktaları içerebilir. 

Tedavi seçenekleri, ilaçların yan etkileri ve yaşam tarzı değişiklikleri de dahil olmak üzere teşhisinizin daha karmaşık kısımlarını açıklamaya yardımcı olmak için web sitesinden de faydalanabilirsiniz.

Paylaştıklarınız, kişiye göre değişiklik gösterebilir. İş arkadaşlarınız ve uzak akrabalarınız da dahil olmak üzere tanıdıklarınızla durumunuzu paylaşmaya karar verdiğinizde, temel bilgilerden fazlasını paylaşma konusunda üzerinizde baskı hissetmeyin. 

Öte yandan en yakın arkadaşlarınız ve aileniz, aldığınız bu yeni tanı üzerine nasıl hissettiğinizi ve bununla nasıl başa çıktığınızı bilmek isteyecektir. Bu, paylaşılması en zor bilgi olabilir. “Daha yeni teşhis aldım ve hala bu konuda bilgi sahibi olmaya ve anlamaya çalışıyorum” demeniz yeterli olabilir.

Doktor-hasta ilişkisinin önemini unutmayın

İyi bir doktor-hasta ilişkisi güven üzerine kuruludur. Doktorunuzun bakış açısını anlamaya çalışarak, saygı duymanız önemlidir. Aynı şekilde doktorunuzun da sizin görüşlerinizi anlamak ve saygı duymak konusunda özen göstermesi gerekir. Başarılı bir ilişkinin zaman ve çaba gerektirdiğini unutmamak gerekir.

Doktorunuzun önerdiği sıklıkta görüşmeye gittiğinizden emin olun. Bu, hem ilişkinizdeki güven duygusu için hem de hastalığı kontrol altına alma konusunda önemli olacaktır.

Doktor görüşmelerinize mutlaka hazırlıklı gitmeye çalışın. Sağlığınızla ilgili soruları aklınıza geldiği şekilde yazın. Hangisinin en önemli olduğuna karar verin ve listenizi düzenleyin. Doktor ziyaretlerinizde soracağınız şeylerin üstünden geçebilirsiniz.

Ağrınızı daha iyi yönetmek için farkındalığınızın yüksek olması önemlidir – ne zaman başladığını, ne kadar sürdüğünü ve hangi aktivitelerin onu daha da kötüleştirdiğini doktor görüşmelerinizde detaylıca anlatın.

Doktorunuza hem reçeteli hem de reçetesiz aldığınız tüm ilaçlar hakkında mutlaka bilgi verin. Aldığınız takviyeleri de belirtmeyi unutmayın. Tüm ilaçlar hatta doğal olanlar bile yan etkilere neden olma veya birbirleriyle etkileşime girme potansiyeline sahiptir. Doktorunuzun önermediği bir ilaç veya tedaviyi kesinlikle kullanmayın.

Bunların dışında doktorunuzla yaşam veya tedavi hedefleriniz hakkında da konuşabilirsiniz. Oğlunuzun düğününde dans mı etmek istiyorsunuz veya remisyona ulaşmaya çalışmak için agresif bir tedavi planı mı düşünüyorsunuz? Doktorunuz sizin için neyin önemli olduğunu bildiğinde, hedeflerinize ulaşmanıza daha kolay yardımcı olabilir.

Son olarak günlük olarak yaşadığınız problemleriniz hakkında da açık olun. Banyo yapmak, arabaya binmek ve yemek yapmak gibi günlük yaşam aktivitelerinde sorun yaşıyorsanız, bunu doktorunuzla paylaşın. Sizi bir fizik tedavi uzmanına yönlendirebilir, tedavinizi yeniden düzenleyebilir veya gerekli görürse ameliyat seçeneğiniz hakkında bilgi verebilir.

Referans:

https://www.arthritis.org/newly-diagnosed
Erişim Tarihi: 18.11.2022

M-TR-00002747